Độ xoắn ốc Spirality là gì và cách tính

 

Độ xoắn ốc Spirality là gì, các yếu tố ảnh hưởng đến độ xoắn và cách tiến hành thí nghiệm

( Spirality  of weft knitted fabric)

1. Độ xoắn ốc Spirality là gì?

• Spirality – Độ xoắn ốc sợi là một vấn đề phổ biến trong vải dệt kim sợi ngang (weft direct). Nó là xu hướng xoắn trả lại sau khi bị xoắn ở công đoạn ra khỏi máy dệt. Nó xuất hiện chủ yếu trong các loại vải jersey đơn (single jersey). Nó không xảy ra với vải trong các loại vải jersey đôi ( double jersey), interlock và vải rib bởi vì cột dọc trên mặt phải và mặt trái của vải là cân bằng. Độ xoắn ốc càng tăng khi sử dụng càng nhiều kim và nhiều feeder hơn. Có thể giảm theo nhiều cách khác nhau nhưng không loại bỏ hoàn toàn được trên các loại vải.

• Một số vấn đề thực tế phát sinh từ hiện tượng xoắn vải là : các phôi vải bán thành phẩm không khớp nhau, gây khó khăn cho khâu may , đường may sườn (side seams)  dịch chuyển ra trước hay sau của cơ thể gây biến dạng quần áo và các đường dệt sọc trên vải bị lệch nghiêng ở các loại vải sọc, không thể may ghép theo yêu cầu đấu nối …. Hiện tượng xoắn ốc là một vấn đề rất phổ biến trong lĩnh vực may mặc với các mặt hàng áo dệt kim và nó có thể xảy ra ở trạng thái vải mộc, sau wash hoặc đã hoàn thiện. Điều này có ảnh hưởng rõ rệt đến tính thẩm mỹ của hàng dệt kim.

• Những vấn đề này thường được điều chỉnh bằng cách hoàn tất bằng định hình nhiệt hay xử lý hoàn tất với nhiệt và hơi nước.

• Để đo độ xoắn spirality thường thực hiện giặt theo ISO-6330 sau đó sử dụng ISO: 16322-2 để đánh giá độ xoắn ốc spirality.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ xoắn ốc:

2.1 Chỉ số GSM ( khối lượng trên đơn vị diện tích - grams per square meter )

• Chỉ số GSM này càng lớn thì độ xoắn ốc sẽ càng giảm.

2.2  Độ săn sợi twist

Hệ số săn: 

   

• Qua bảng trên ta thấy khi độ săn TM tăng thì độ xoắn ốc cũng tăng lên.

2.3 Sự pha trộn của chất xơ

• Sợi 100% cotton thể hiện tính xoắn ốc nhiều hơn sợi cotton pha trộn sợi polyester

2.4 Cấu trúc của các loại sợi.

• Trong vải jersey đơn có tính xoắn ốc cao hơn vải Rib và Interlock.

• Không có vấn đề đáng kể về tính xoắn ốc trong vải Rib và Interlock.

• Ảnh sau mình họa ảnh hưởng của cấu trúc sợi với quy trình sấy khô đến độ xoắn spirality.

2.5 Ảnh hưởng của hướng xoắn.

• Hướng xoắn Z-twist sẽ cho hướng nghiêng kiểu Z, S-twist cho hướng nghiêng kiểu s-skew. Với máy có nhiều feeders m/cs, thì vải được tạo ra càng nhiều đường xoắn ốc, làm tăng độ nghiêng của sợi course và do đó dẫn đến sự xoắn ốc theo hướng wales.

• Hướng phụ thuộc vào hướng quay của máy dệt kim m/c. Một công trình nghiên cứu trước đây đã tiết lộ rằng, với một m/c quay theo chiều kim đồng hồ, thì wales sẽ nghiêng về phía bên trái. Do đó tạo ra tính xoắn ốc.

2.6 Ảnh hưởng của máy hoàn tất stenter M/C lên độ xoắn.

• Nếu vải chỉ đi qua máy sấy mà không qua máy stenter thì các sản phẩm may mặc có độ xoắn thấp hơn, nhưng độ co sẽ cao hơn.

Trước khi stenter (Đối với vải đơn Plain Jersey):

Sau khi stenter (Đối với vải đơn Plain Jersey):

3. Cách kiểm tra độ xoắn ốc sợi spirality.

3.1 Thiết bị cần có kiểm tra độ xoắn sợi:

• Máy giặt tự động theo tiêu chuẩn ISO 6330

• Thước đo mm

• Máy sấy tiêu chuẩn ISO 6330 ( liên hệ)

• Vải bù trọng làm từ 100% Polyester. ( liên hệ)

• Máy may

• Bột giặt chuẩn. ( liên hệ)

3.2 Cách kiểm tra độ xoắn spirality.

• Phương pháp kiểm tra này xác định độ xoắn kênh trong vải dệt thoi và dệt kim hoặc áo quần trải qua các quy trình giặt sấy lặp lại trong quá trình sử dụng . Mẫu kiểm tra được giặt và sấy với điều kiện như được sử dụng cho các thử nghiệm kiểm tra độ co của vải hoặc áo quần.

3.2.1 Điều hòa mẫu thử:

• Các mẫu thử được điều hòa trong môi trường chuẩn 65% Độ ẩm tương đối (RH) +/- 2% và 20 ° C +/- 2 ° C trong tối thiểu 4 giờ.

3.2.2 Với mẫu vải tấm Fabric:

• Sau khi điều hòa mẫu đặt mẫu trên mặt bàn phẳng , cắt mẫu vải theo hình chữ nhật có kích thước 20 ”X 10”. 20 inch theo hướng sợi ngang và 10 inch theo hướng sợi dọc hoặc cột dọc wales.

• Gấp vải và nối hai đầu bằng các mũi khâu. Lúc này mẫu sẽ trông giống như một hình trụ.

• Đánh dấu một hình vuông (8 '' X 8 '') ở bên có đường gấp vải tính từ đường khâu.

• Thực hiện quy trình giặt theo tiêu chuẩn ISO 6330 với máy giặt chuẩn và tủ sấy tiêu chuẩn ISO 6330.

• ( ổn định mẫu theo điều kiện chuẩn trong 4h)

• Bây giờ đặt mẫu lên một chiếc bàn phẳng và đừng làm căng mẫu.

• Bây giờ kiểm tra và đo độ dịch chuyển của đường vuông góc với cột dọc wales đoạn CC’, giả sử CC’ = 0,5 inch.

• Áp dụng công thức spirality % = 100 * CC’/AC’ = 100 * 0.5 / 8 = 6.25%

3.2.3 Đối với vải quần hoặc áo được tính như sau:

• Với quần hoặc áo đã biểu lộ rõ độ xoắn spirality thì sẽ không được test.

Trước khi giặt:

• Đặt  quần/áo trên mặt phẳng không vuốt nhẹ cho phẳng tránh trường hợp bị căng. Nhẹ nhàng loại bỏ các nếp nhăn lớn và nếp gấp. Đánh dấu các điểm xoắn spirality ở cả trên và dưới như hình sau: Điểm A ở phía bên trên của cạnh đường gấp. Điểm B ở phía dưới của đường gấp.

• Thực hiện quy trình giặt theo nhãn giặt và tiêu chuẩn thử nghiệm.

Sau khi giặt và điều hòa mẫu:

• Đặt mẫu lên bàn, vuốt phẳng và ghi lại các kích thước từ điểm A đến điểm D. ( đoạn AD) xem hình sau:

• Đo và ghi lại kích thước đoạn BD và áp dụng công thức sau đây.

• Spirality% = 100* BD/AD

• Giả sử độ dài đoạn BD là:  1 inch và chiều dài của quần ở đường may đoạn AD là 42 inch.

• Spirality% = 100 * 1/ 42 = 2.38= 2.5%.

• Với áo ta làm và đánh dấu tương tự như vậy. Tham khảo hình dưới.

​